Bruksizm jest dość powszechnym zjawiskiem, a w ostatnich latach diagnozuje się w tym kierunku coraz więcej osób. Bruksizm można podzielić na dwa główne typy – dzienny i nocny. Bruksizm dzienny charakteryzuje się świadomym zaciskaniem zębów i zgrzytaniem nimi w ciągu dnia, często w sytuacjach stresowych lub wymagających koncentracji. Z kolei bruksizm nocny, zwany również sennym, występuje podczas snu i zwykle jest nieświadomy. Oznacza to, że osoby cierpiące na niego, często nie zdają sobie sprawy z tego, że mają problem, dopóki nie pojawią się inne charakterystyczne objawy. W niniejszym artykule przedstawimy, czym właściwie jest ta patologia i jakie są możliwości jej leczenia.
Bruksizm, znany szerzej jako zgrzytanie zębami
Bruksizm to dolegliwość, która objawia się mimowolnym, nadmiernym zaciskaniem szczęki lub zgrzytaniem zębami. Zagadnienie to dotyczy właściwie zespołu problemów, które wpływają na działanie całego systemu żuchwowo-gnykowo-czaszkowego, w tym stawu oraz mięśni kontrolujących ruchy szczęk. Najczęściej zgłaszane dolegliwości związane z bruksizmem to bóle głowy, sztywność mięśni twarzy, a także nadwrażliwość zębów. Problem ten dotyka coraz większą liczbę osób w różnym wieku, także dzieci i wynika m.in. ze stresowego trybu życia. Zignorowanie bruksizmu może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Przyczyny bruksizmu
Pomimo, że mechanizmy prowadzące do wystąpienia bruksizmu nie są jeszcze w pełni poznane, eksperci wymieniają kilka potencjalnych przyczyn, które mogą przyczyniać się do występowania tego problemu. Jednym z głównych czynników ryzyka jest stres, który może prowadzić do mimowolnego zaciskania zębów w trakcie snu. Współczesny tryb życia, obciążony licznymi obowiązkami i presją, często powoduje, że wiele osób doświadcza napięcia psychicznego, co z kolei może prowadzić do rozwinięcia się bruksizmu. Innym czynnikiem mogą być zaburzenia snu, takie jak bezdech senny, które również mogą sprzyjać powstawaniu tej dolegliwości. Nadmierna aktywność mięśni żwaczy może być również skutkiem uwarunkowań genetycznych, wad zgryzu lub urazów. Również niektóre leki, zwłaszcza te stosowane w leczeniu depresji, mogą powodować bruksizm jako efekt uboczny. Warto zatem zwrócić uwagę na różne aspekty swojego życia, aby móc zidentyfikować ewentualne przyczyny swoich dolegliwości.
Diagnostyka i objawy bruksizmu
Rozpoznanie bruksizmu nie zawsze jest proste, ponieważ pacjent często nie zdaje sobie sprawy z problemu. Jak zostało wspomniane, zgrzytanie zębami może bowiem występować tylko w nocy, kiedy trudno jest samodzielnie zarejestrować to zjawisko. W tym przypadku w diagnostyce ważna jest obserwacja przez bliskich, którzy mogą zwrócić uwagę na charakterystyczne dźwięki dochodzące z jamy ustnej pacjenta podczas snu. Innym sygnałem alarmowym mogą być poranne bóle głowy, sztywność mięśni twarzy oraz bóle w stawach skroniowo-żuchwowych. Stomatolog, przeprowadzając rutynowe badanie, może zauważyć ślady ścierania zębów, co jest jednoznacznym objawem bruksizmu. Długotrwałe zgrzytanie może doprowadzić do ruchomości zębów, recesji dziąseł, a nawet utraty zębów.
Metody leczenia bruksizmu
Istnieje wiele metod leczenia, które mogą pomóc w złagodzeniu objawów bruksizmu i zapobiec dalszym komplikacjom. Poniżej przedstawiamy trzy skuteczne techniki, które są często stosowane przez kliniki stomatologiczne:
- Nakładki relaksacyjne – są to specjalne nakładki zakładane na zęby na czas snu, które chronią zęby przed ścieraniem, a także pomagają rozluźnić mięśnie.
- Botoks mięśni żwaczy – jest to metoda wspomagania leczenia bruksizmu, którą często stosuje się równolegle z nakładkami relaksacyjnymi. Polega na ostrzyknięciu mięśni żwaczy botoksem w celu osłabienia ich siły. Redukuje to intensywność zgrzytania i zaciskania zębów.
- Podanie kwasu hialuronowego do stawu skroniowo-żuchwowego – iniekcje kwasu hialuronowego do stawu skroniowo-żuchwowego, które nawilżają i regenerują chrząstkę stawową. Zmniejszają tarcie i ból w stawie, poprawiając jego ruchomość.
Pomocna może być także fizjoterapia stomatologiczna, która obejmuje ćwiczenia rozluźniające mięśnie twarzy i żuciaoraz masaże, zmniejszające napięcie i ból. W przypadku, gdy przyczyna zgrzytania zębami leży na tle emocjonalnym, nauka technik relaksacyjnych, takich jak medytacja i joga, a także psychoterapia mogą okazać się skuteczne. Jest wielu specjalistów z różnych obszarów, specjalizujących się w zwalczaniu dolegliwości, takich jak bruksizm w Lublinie. W kwestii wsparcia stomatologicznego w zakresie leczenia bruksizmu, klinika stomatologiczna w Lublinie Dentalis świadczy usługi wymienione powyżej.